ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ










Όσον αφορά τη συγκεκριμένη ταινία, να επισημάνουμε πως θα μπορούσε να ήταν ακόμη πιο αξιόλογη και επιτυχημένη απ' όσο κάποιοι με πολλή θέρμη ισχυρίζονται, αν δεν υπήρχαν κάποιες ολοφάνερες και τρανταχτές ανακρίβειες. Και αυτό γιατί ο σκηνοθέτης έχει καταφέρει όχι μόνο να αποδώσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το κλίμα (πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό) της τότε εποχής, αλλά και να παρουσιάσει τις ηγετικές ικανότητες του «αήττητου παιδός» στη μάχη στα Γαυγάμηλα (331 π.Χ.) [αυτή μαζί με μια άλλη μάχη, μάλλον στον Ύφαση (=παραπόταμο του Ινδού), είναι οι μόνες μάχες που παρουσιάζονται αρκετά ρεαλιστικά στην ταινία], καθώς και την ενθάρρυνση και συμπαράσταση που επεδείκνυε στο στράτευμά του. Παρόλ’ αυτά, θα ήταν λάθος οικτρό αν επαναπαυόμαστε στα ιστορικά αληθή στοιχεία της ταινίας και παραβλέπαμε τα αναληθή. Στα τελευταία εντάσσονται:
a) Το γεγονός ότι ο Φίλιππος μπορούσε να δει μόνο με το ένα μάτι. Ισχύει φυσικά πως ο Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας είχε κάποιο τραύμα στο δεξί του μάτι [το απέκτησε απ΄την πολιορκία της Μεθώνης(355-354π.Χ.)], αλλά δεν έχουμε αποδείξεις ότι δε μπορούσε να δει καθόλου μέσω αυτού (για περισσότερες λεπτομέρεις βλ. The Occupants of Tomb II at Vergina). Κατά την γνώμη μας, αν ίσχυε το τελευταίο, σίγουρα θα αποτελούσε την κυριότερη μορφή χλευασμού από τους πολιτικούς του αντιπάλους και ιδίως από το Δημοσθένη, ο οποίος δε θα δίσταζε να αναφέρει αυτό το «σωματικό ελάττωμα» του Μακεδόνα βασιλιά και στα γραπτά κείμενά του.
b) Οι σχέσεις του Αλεξάνδρου με τον πατέρα του δεν ήταν τόσο πολύ οξυμμένες, ούτε ο ίδιος ο Φίλιππος ήταν τόσο άξεστος και βάρβαρος. Μπορεί βέβαια ο τελευταίος να κοιμόταν με ένα «κύπελλο κρασί στο προσκεφάλι του», ήταν παρά ταύτα ευφυής ηγέτης και ικανότατος στρατιωτικός. Αυτός άλλωστε αποτέλεσε και το μεγαλύτερο δάσκαλο του Αλεξάνδρου στις στρατιωτικές επιχειρήσεις.
c) Η φανερή «οικειότητα» του Αλεξάνδρου με το φίλο του Ηφαιστίωνα, τον υπηρέτη του, κ.λπ, γεγονός παράδοξο και ανεπίτρεπτο. Παρακάτω παραθέτουμε αποσπάσματα από τον Αρριανό σαν τεκμηρίωση της παραπάνω μας άποψης

Αρριανού "Αλεξάνδρου Ανάβαση" (Γ’ Γυμνασίου)–Βιβλίο Μαθητή,         (Βιβλίο Ζ΄)

Κεφ. 28, §2

«ἡδονῶν δὲ τῶν μὲν τοῦ σώματος ἐγκρατέστατος, τῶν δὲ τῆς γνώμης ἐπαίνου μόνου ἀπληστότατος·»

Σε σχέση με τις απολαύσεις, ήταν εξαιρετικά εγκρατής στις σωματικές, ενώ από τις πνευματικές τον ενδιέφεραν ιδιαίτερα μόνο οι έπαινοι.

 

Κεφ. 29, §4

«Καὶ οἱ πότοι δέ, ὡς λέγει Ἀριστόβουλος, οὐ τοῦ οἴνου ἕνεκα μακροὶ αὐτῷ ἐγίγνοντο, οὐ γὰρ πίνειν πολὺν οἶνον Ἀλέξανδρον, ἀλλὰ φιλοφροσύνης τῆς ἐς τοὺς ἑταίρους»

Και η οινοποσία, όπως λέει ο Αριστόβουλος, διαρκούσε πολύ, για να πίνουν κρασί -ο Αλέξανδρος άλλωστε δεν έπινε πολύ-, αλλά από φιλοφροσύνη προς τους φίλους του.

 

Κεφ. 30, §1

«Ὅστις δὲ κακίζει Ἀλέξανδρον, μὴ μόνον ὅσα ἄξια κακίζεσθαί ἐστι προφερόμενος κακιζέτω, ἀλλὰ ξύμπαντα τὰ Ἀλεξάνδρου εἰς ἓν χωρίον ξυναγαγὼν οὕτω δὴ ἐκλογιζέσθω ὅστις τε ὢν αὐτὸς καὶ ὁποίᾳ τύχῃ κεχρημένος ὅντινα γενόμενον ἐκεῖνον καὶ ἐς ὅσον εὐτυχίας τῆς ἀνθρωπίνης ἐλθόντα βασιλέα τε ἀμφοῖν τοῖν ἠπείροιν ἀναμφιλογώτατα γενόμενον καὶ ἐπὶ πᾶν ἐξικόμενον τῷ αὑτοῦ ὀνόματι κακίζει, σμικρότερός τε ὢν αὐτὸς καὶ ἐπὶ σμικροῖς πονούμενος καὶ οὐδὲ ταῦτα ἐν κόσμῳ τιθέμενος»

Και όποιος κατακρίνει τον Αλέξανδρο ας μην τον κατακρίνει επικαλούμενος μόνο όσα είναι άξια κατάκρισης, αλλά, αφού δει συγκεντρωτικά όλο του το έργο, ας αναλογιστεί ποιος είναι αυτός ο ίδιος (ο επικριτής) και σε πόσο ταπεινή θέση βρίσκεται, ενώ αντίθετα πόσο σπουδαίος ήταν εκείνος και σε ποιο σημείο ανθρώπινης ευτυχίας έφθασε, αφού αναμφισβήτητα έγινε βασιλιάς και των δύο ηπείρων, και το όνομά του έφθασε παντού, ενώ ο ίδιος είναι ασήμαντος, ασχολείται με ασήμαντα πράγματα και δεν καταφέρνει ούτε αυτά.

 

Κεφ. 30, §3

«Ἐπεὶ καὶ αὐτὸς ἐμεμψάμην ἔστινἐν τῇ ξυγγραφῇ τῶν Ἀλεξάνδρου ἔργων, ἀλλὰ αὐτόν γε Ἀλέξανδρον οὐκ αἰσχύνομαι θαυμάζων·»

Αλλά κι εγώ ο ίδιος, μολονότι κατέκρινα στην ιστορία μου μερικές ενέργειες του Αλεξάνδρου, εντούτοις δεν ντρέπομαι να θαυμάζω τον ίδιο τον Αλέξανδρο.

Παπαβασιλείου Παναγιώτης, Παπασημακοπούλου Αρχοντούλα